W hołdzie Ofiarom Zbrodni Katyńskiej oraz dla uczczenia pamięci wszystkich wymordowanych przez NKWD na mocy decyzji naczelnych władz Związku Radzieckiego z 5 marca 1940 r., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Do zbrodni katyńskiej, w wyniku której zamordowano ok. 22 tys. polskich obywateli, doszło wiosną 1940 r. Z polecenia najwyższych władz Związku Sowieckiego, z Józefem Stalinem na czele, masowych zabójstw m.in. w Lesie Katyńskim, w Kalininie (obecnie Twer), Charkowie dokonali funkcjonariusze NKWD. Przez wiele lat władze sowieckiej Rosji wypierały się odpowiedzialności za mord, obarczając nią III Rzeszę Niemiecką.
Honorując pamięć o wojennej zbrodni, jednej z największych tragedii w dziejach XX wieku dokonanej na narodzie polskim, młodzież Szkoły Podstawowej nr 1 im. ks. prof. Józefa Tischnera w Starym Sączu – uczniowie klas: VI d, VII d, VIII a zaznajomili się z historią zagłady przedstawicieli elit kraju: żołnierzy, lekarzy, pisarzy, prawników, policjantów, leśników, pracowników korpusu ochrony pogranicza, duchownych, społeczników, artystów – ofiar ludobójstwa.
Poznając okrutne morderstwo czasów stalinizmu, zakwalifikowane jako przykład zbrodni wojennej przeciwko pokojowi i ludzkości, wychowankowie starosądeckiej SP1 zaznajomili się z historią fałszowania i zatajania egzekucji ofiar bezprawnie uznanych przez oprawców za „wrogów władzy stalinowskiej”. W dydaktyczno - wychowawczej prelekcji wspominano:
- Janinę Lewandowską - jedyną kobietę - żołnierza wśród ofiar zbrodni, porucznika - pilota szybowcowego i samolotowego, córkę generała Józefa Dowbora - Muśnickiego, doskonalącą przed wojną umiejętności zawodowe w miejscowości Tęgoborze niedaleko Nowego Sącza,
- Józefa Czapskiego – żołnierza, pisarza, malarza, świadka historii ocalonego z zagłady na skutek interwencji ambasady Niemiec, współpracownika generała Władysława Andersa poszukującego „zaginionych” oficerów na terenach ZSRR, autora książki „Na nieludzkiej ziemi”,
- ks. Zdzisława Peszkowskiego – żołnierza, kapelana „Rodzin Katyńskich”, świadka historii ocalonego z zagłady, autora słów: „Przebaczamy, ale nie zapominamy”, polskiego kandydata do pokojowej Nagrody Nobla w 2006, uczestnika ekshumacji polskich oficerów latach 90., podczas której błogosławił czaszki ofiar różańcem poświęconym przez św. Jana Pawła II,
- Stanisława Pazgana – sędziego, naczelnika Sądu w Samborze niedaleko Lwowa, aplikanta Sądu Okręgowego w Nowym Sączu, absolwenta Wydziału prawa UJ, prywatnie pradziadka absolwentki starosądeckiej SP1,
- Wiktora Badowskiego – kapitana Wojska Polskiego, wykładowcę Wyższej Szkoły Artylerii Konnej w Toruniu, uhonorowanego za patriotyczne zaangażowanie przez Marszałka Józefa Piłsudskiego, rodzinnie związanego z Grybowem niedaleko Nowego Sącza.
Celem edukacji realizowanej w ramach zajęć z wychowawcą oraz lekcji języka polskiego było kształtowanie wrażliwości historycznej młodego pokolenia, a także ocalenie od niepamięci prawdy o zbrodni katyńskiej.
J. Postawa
