W związku z ustanowieniem przez Sejm RP roku 2017 Rokiem Piłsudskiego i Kościuszki uczniowie SP1 - Szkoły Podstawowej nr 1 im. ks. prof. Józefa Tischnera w Starym Sączu w maju 2017 roku wzięli udział w edukacyjnej eskapadzie szlakiem bohaterów narodowych.
Józef Piłsudski był twórcą idei bliskiej współpracy narodów Międzymorza, utworzenia grupy państw z Europy Środkowo -Wschodniej, które stanowiłyby barierę przeciwko ekspansji sowieckiej Rosji i zabezpieczały niepodległość Polski. W okresie okupacji niemieckiej i kilkudziesięciu lat władzy sowieckiej nad Polską marszałek Józef Piłsudski stał się symbolem nieugiętej walki o niepodległość oraz przykładem dla kolejnych pokoleń polskich patriotów - napisano w uchwale.
W dokumencie zaakcentowano także, że: Tadeusz Kościuszko zajmuje szczególne miejsce w panteonie narodowych bohaterów. Jest symbolem wolności i wzorem patrioty nie tylko dla obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Uosabiał najlepsze wartości: tolerancję i równość; Thomas Jefferson, jeden z autorów amerykańskiej Deklaracji Niepodległości, nazwał Tadeusza Kościuszkę najprawdziwszym synem wolności, oddając mu hołd w związku z jego działalnością w Stanach Zjednoczonych Ameryki.
W naukowej wycieczce „Krakowskim szlakiem bohaterów narodowych”, zaplanowanej w ramach szkolnego projektu „Przygoda z nauką…”, uczestniczyli uczniowie klasy VI a wraz z wychowawczynią mgr Jadwigą Postawą oraz delegaci klas VI b, c, d z nauczycielką mgr Renatą Jasińską Nowacką.
Na trasie edukacyjnej eskapady starosądeczan nie mogło zabraknąć wizyty w gmachu Uniwersytetu Jagiellońskiego, które uhonorowało Józefa Piłsudskiego zaszczytnym tytułem doktora honoris causa w 1921 roku. Drogę do jednego z najstarszych uniwersytetów w Europie młodzi, starosądeccy piechurzy pokonali, przemierzając ulicę Józefa Piłsudskiego.
Wizytę w najstarszej uczelni w Polsce w dniu 19 maja 2017 roku zainaugurował wykład w gmachu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prelekcję „Droga Piłsudskiego do niepodległości”, w uniwersyteckiej auli im. ks. prof. Józefa Tischnera, specjalnie dla uczniów SP1, poprowadził pracownik naukowy UJ – dr hab. Janusz Mierzwa, sekretarz Zarządu Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie, reprezentujący zaprzyjaźniony ze starosądecką „1” instytut naukowy UJ. Wykładowca dzieci przybliżył nastoletnim „studentom” kolejne etapy życia i działalności wybitnego Polaka. Wykład dr. hab. Janusza Mierzwy uzupełniała przygotowana przez naukowca prezentacja multimedialna.
Podróżujący krakowskim szlakiem Józefa Piłsudskiego starosądeccy „studenci” sfotografowali się przy pamiętającym marszałka „Dębie Wolności” - zasadzonym nieopodal Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniu 3 maja 1919 roku na pamiątkę odzyskania przez Polskę 11 listopada 1918 roku niepodległości.
Szóstoklasiści wędrujący szlakiem bohaterów narodowych zaznaczyli swoją obecność także na płycie krakowskiego Rynku.
W drodze traktem królewskim odwiedzili słynną Szarą Kamienicę, gdzie znajdował się sztab powstania kościuszkowskiego. Sfotografowali się również przy tablicy upamiętniającej przysięgę Kościuszki złożoną 24 marca 1794 roku. Spacerując ulicami Królewskiego Miasta, starosądeczanie zatrzymali się przy Kamienicy pod Orłem, na fasadzie której wmurowano tablicę upamiętniającą pobyt Kościuszki w budynku, w którym przebywał w roku 1775, przed wyjazdem do Ameryki, dokąd wyruszył, by walczyć o wolność Stanów Zjednoczonych. Uważni miłośnicy architektury Królewskiego Miasta zauważyli też Kamienicę Margrabiowską, w której – według badaczy dziejów Krakowa – nocował słynny bojownik o wolność Polski i Stanów Zjednoczonych.
Starosądeczanie spacerujący po jednym z największych rynków Europy zaplanowali swą obecność w Kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny – Kościele Mariackim, który 18 maja 1935 roku stał się przystankiem w ostatniej drodze Józefa Piłsudskiego na Wawel. Tutaj też, 25 marca 1794 roku, Tadeusz Kościuszko powtórzył słowa przysięgi składanej narodowi na płycie krakowskiego Rynku 24 marca. Uczestnicy projektu „Przygoda z nauką…” zwiedzili wnętrze świątyni, podziwiając bezcenny Ołtarz Wita Stwosza, którego rzeźby z pożogi wojennej ratował Karol Estreicher – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zaznajomili się także z wojennymi losami wyjątkowego dzieła sztuki. Starosądeczanie mieli również możliwość zobaczenia domu, w którym mieszkał wybitny rzeźbiarz, artysta zasłużony dla Krakowa i Norymbergii. Na szlaku podróży szóstoklasistów znalazł się dom Wyspiańskiego, w którym sławny krakowianin pisał „Wesele” - książkę stanowiącą lekturę Narodowego Czytania 2017 roku.
Przystankiem na szlaku wędrówki starosądeckich „studentów” stało się też Wzgórze Wawelskie, gdzie 8 kwietnia 1794 roku odbywały się uroczystości po zwycięstwie Tadeusza Kościuszki w bitwie pod Racławicami. Z uwagą przyglądano się monumentalnemu pomnikowi Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej w insurekcji 1794 roku ustawionemu na bastionie wawelskiego zamku. Tutaj też, w katedrze - w Krypcie św. Leonarda -znajdują się doczesne szczątki Tadeusza Kościuszki. Starosądeczanie na dłużej zatrzymali się w Krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów, gdzie spoczywa marszałek Józef Piłsudski. Uważni miłośnicy sztuki zwrócili uwagę na ażurową kratę z herbami Polski i Litwy oraz herbem rodu Piłsudskich. W przedsionku krypty dostrzeżono też sarkofag, w którym pochowano prezydenta Lecha Kaczyńskiego z żoną Marią, którzy zginęli w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 roku. Młodzi mieszkańcy Grodu św. Kingi modlitwą oddali hołd pamięci zmarłym Polakom.
Słynne wzgórze nie stanowiło dla entuzjastów wiedzy tajemnic. Szóstoklasiści odwiedzili Wawel podczas integracyjnej wycieczki szkolnej jesienią 2015 roku.
Na dziedzińcu Zamku Królewskiego na Wawelu szóstoklasiści – od września uczniowie VII klasy SP2 im. Juliusza Słowackiego – odczytali treść przemówienia bohatera dnia, Józefa Piłsudskiego, które marszałek wygłosił w Katedrze Wawelskiej podczas polskiej ceremonii uroczystego, ponownego pogrzebu wybitnego wieszcza narodowego w 1927 roku. W ten oto sposób koordynatorki projektu „Przygoda z nauką…” zarekomendowały swoim uczniom nowego Patrona – Juliusza Słowackiego.
Przemierzając patriotyczny szlak bohaterów narodowych uczniowie Szkoły Podstawowej nr 1 im. ks. prof. Józefa Tischnera w Starym Sączu zaznaczyli swą obecność także na Kopcu Kościuszki, który symbolizuje mogiłę słynnego Polaka, rozkoszując się widokiem panoramy Królewskiego Miasta. W zabytkowych wnętrzach fortu szóstoklasiści odkrywali fascynującą historię bohatera dnia – Tadeusza Kościuszki oraz zwiedzili wystawy zainicjowane przez Komitet Kopca Kościuszki, którego honorowym członkiem jest znany dzieciom naukowiec Uniwersytetu Jagiellońskiego - profesor Franciszek Ziejka - gość uczniów w Collegium Maius UJ. Uczestnicy intelektualnej podróży szlakiem bohaterów narodowych mieli też niecodzienną okazję, by obejrzeć ekspozycję figur woskowych i stanąć „twarzą w twarz” z najwybitniejszymi Polakami: Fryderykiem Chopinem, Ignacym Paderewskim, Adamem Mickiewiczem, Janem Matejką, św. Janem Pawłem II oraz Józefem Piłsudskim.
Uczczenie marszałka Józefa Piłsudskiego przez uczniów SP1 ma związek z przypadającą w 2017 roku 150. rocznicą urodzin - jak zaznaczono w uchwale - niezłomnego bojownika o wolność i niezawisłość Polaków. Przypadająca w bieżącym roku szkolnym dwusetna rocznica śmierci naczelnika Tadeusza Kościuszki stała się także pretekstem do odbycia wyjątkowej lekcji edukacji obywatelskiej.
Przewodnikami uczniów po Krakowie, mieście historii, literatury i sztuki, były koordynatorki autorskiego projektu „Przygoda z nauką…”, pomysłodawczynie edukacyjnej wycieczki „Krakowskim szlakiem bohaterów narodowych”.
Jadwiga Postawa, Renata Jasińska Nowacka
